Roken is slecht. Dat weet iedereen. Roken lijkt tegenwoordig zelfs not done.
Op veel plaatsen mág er niet eens meer gerookt worden. En als niet-roker ben ik daar uiteraard erg blij mee.
Maar nérgens vind ik roken zo storend als in-en-om een ziekenhuis.
Al 20 jaar ben ik verpleegkundige en heb qua roken heel wat veranderingen gezien. In mijn begintijd was het nog heel “normaal” dat er in de koffiekamer door de verpleging werd gerookt. De kamer stond blauw van de rook en na de koffiepauze werd er een walm van rook verspreid over de afdeling. Later werd dat gelukkig afgeschaft maar was het heel normaal dat er op bijna elke afdeling een Rookruimte was. Als ik mijn controles ging doen moest ik mijn patiënten regelmatig opzoeken in de rookruimte en controleerde ik de bloeddruk aan de ene arm terwijl de patiënt een sigaret in de andere hand had.
Ik heb jarenlang gewerkt op een afdeling waar patiënten met een rughernia werden geopereerd. Het was altijd heel frappant om te zien dat rokers een stuk sneller weer op de been waren dan niet-rokers. Niet-rokers luisterde naar de verpleging en de fysiotherapeut en mobiliseerden elke dag een klein stukje verder. Rokers daarentegen luisterden vooral naar Dokter Nicotine. En Dokter Nicotine adviseerde hen om eigenlijk direct ná de operatie zelfstandig naar de rookruimte te strompelen en een sigaret op te steken. Regelmatig moesten ik en mijn collega’s de patiënt van de vloer rapen omdat de hele wandeling naar de rookruimte en het genotstokje tóch teveel bleken.
Iets wat mij ook altijd verwonderde was dat veel longpatiënten, mét zuurstoftank en zuurstofslang in hun neus, aan het roken waren. Stikbenauwd, en maar doorroken. En wat dacht je van het ontploffingsgevaar!

Vandaag de dag heerst er, in ieder geval in “mijn” ziekenhuis een rook-ontmoedigingsbeleid. Voordat je het ziekenhuis binnenkomt hangen er bordjes met de tekst:”Dit is een rookvrij ziekenhuis”. Binnen is het dan ook nergens meer toegestaan om te roken…behalve in de speciale rookruimte met ingenieus lucht-afvoersysteem. Als ik er langsloop zie ik patienten zitten, of zelfs liggen want met een bed kan je er ook in, en denkt mijn zorgzame-ik “Lieve mensen, stop er toch mee”. Maar ik heb waarschijnlijk makkelijk praten. Ik weet heus wel dat roken hart(ver)stikke(nd) verslavend is en vooral voor díe mensen een welkome afleiding is in hun ziek-zijn. De sigaret, die in véél gevallen voor de ziekte zorgde, blijkt zich te ontpoppen als vriend; trooster; de schouder om op uit te huilen; de reddende engel; de afleider. En wie laat zijn vriend nu juist in die moeilijk periode vallen?

Voor personeel is het een ander verhaal vind ik. Ik ben echt van mening dat als je ervoor kiest om in een ziekenhuis te werken, in welke functie dan ook, je zeker een voorbeeldfunctie kan hebben. Een schrijnend voorbeeld is van járen geleden (misschien wel 15 jaar geleden) toen een longarts een patiënt kwam mededelen dat er verdacht plekje op de longfoto was gezien en de patiënt te woord stond met een pakje shag zichtbaar uit zijn doktersjas piepend. Echt waar, ik heb het echt meegemaakt!
Vandaag de dag vind ik het vooral storend als ik medewerkers-in-een-wit-uniform in de speciale ABRI’s zie staan, lurkend aan hun sigaret om vervolgens weer naar binnen te gaan om voor zieke mensen te zorgen. Om maar te zwijgen over de lucht van sigaretten die om hen heen hangt.
Zoals ik al zei heerst er een ontmoedigingsbeleid in ons ziekenhuis dat vooral geldt voor personeel. De plekken waar gerookt mag worden, worden steeds minder. En mensen moeten meer moeite doen om tussen hun werk door te kunnen roken.
Ik vraag me alleen wel af hóe ontmoedigend het is als er ABRI’s worden neergezet, compleet met prachtige hardhouten banken. En om de roker tegemoet te komen schaft het ziekenhuis zelfs speciale “Rookparaplu’s” aan om de roker droog van het ziekenhuis naar de rookplek over te laten komen. Het is alleen erg jammer dat veel mensen nog even een sigaret roken op weg naar huis, zo’n plu meenemen en natuurlijk ná het roken niet weer teruglopen naar het ziekenhuis om de plu weer in te leveren.
Hoezo ontmoedigingsbeleid? Je krijgt als roker nog een paraplu kado ook! Tel daarbij op de “kwartiertjes rookpauze” door de dag heen en roken wordt bijna aantrekkelijk op de werkvloer!

Ik zeg expres bijna. Want ik ben blij dat mijn eigen leven niet wordt beheerst door sigaretten. Van dichtbij maak ik die strijd elke dag mee. Het altijd op zoek zijn naar een moment om te roken. Het geïrriteerd raken als dat niet kan. Verslavingsgedrag. De stank. De schaamte. Stress. Angst voor ziekte.

“Toevallig” werkt mijn Lief in hetzelfde ziekenhuis als ik. Hij heeft nu de motivatie in zichzelf gevonden om te stoppen. Al bijna 2 maanden rookvrij! Lieverd, ik ben trots op je!